Triển vọng 'cảnh sát' trí tuệ nhân tạo
Thuỳ Duyên (Tổng hợp) |
Nguồn: https://thesaigontimes.vn |
Thứ năm - 26/01/2023 22:24
Thay vì e ngại và chậm chân thì quản lý nhà nước cần phải đi nhanh hơn trước khi trở nên bất lực trước các thủ đoạn tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi và phức tạp. Xin dẫn lời ông Jack Ma (nguyên Chủ tịch tập đoàn thương mại điện tử Alibaba), rằng 'phải dùng chính công nghệ thông tin để giám sát thông tin'…Muốn áp dụng công nghệ AI đòi hỏi một trình độ chuyển đổi số cao. Trong trường hợp để áp dụng cho giám sát và thực thi pháp luật, nó đòi hỏi một hệ sinh thái số đồng bộ mà trong đó chính quyền số phải đóng vai trò dẫn dắt.

Dùng công nghệ thông tin để giám sát thông tin
2022 là một năm đầy những biến động tiêu cực của thế giới trên mọi bình diện kinh tế, chính trị và xã hội. Trong nước, thời sự nổi lên với tần suất dày đặc những vụ trọng án tham nhũng, thao túng thị trường tài chính, gian lận thương mại, lừa đảo trên mạng xã hội… gây ra một sự “khủng hoảng lòng tin” mà lâu dài sẽnguy hại hơn cả những bất lợi từ bên ngoài đưa đến.
Nhìn vào bản chất vấn đề của các vụ việc, chúng ta thấy cơ quan chức năng dường như bất lực trong việc giám sát tính chân thực và minh bạch của lượng thông tin khổng lồ trong thời đại công nghệ số.
Các sự việc trên chỉ được phanh phui khi đã gây ra hậu quả nghiêm trọng chứ cơ chế cảnh báo hay đề phòng từ trước không có hoặc tuy có ở mức sơ khai nhưng hoạt động không hiệu quả.
Về vấn đề này, trong khuôn khổ triển lãm công nghệ Viva Tech tại Pháp năm 2019, trả lời phỏng vấn của diễn đàn, Jack Ma (nguyên Chủ tịch tập đoàn thương mại điện tử Alibaba) đã cho rằng “giải pháp tốt nhất để giám sát thông tin là dùng chính công nghệ thông tin”.
Cụ thể hơn, trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI) và công nghệ máy học (machine learning) sẽ giúp phát hiện các vi phạm đạo đức tốt hơn con người và điều đó đã và đang dần trở nên sự thật.
Thật vậy, vào năm 2021, hệ thống AI đã nhận dạng ra các bể bơi từ các bức ảnh chụp trên cao rồi đối chứng chúng với cơ sở dữ liệu đăng ký đất đai của Chính phủ Pháp, nhờ đó giúp cơ quan thuế Pháp phát hiện hơn 20.000 bể bơi tư nhân chưa đăng ký và thu về số tiền trốn thuế khoảng 10 triệu euro.
Ở Trung Quốc, thuật toán AI của TikTok có thể dễ dàng phát hiện các buổi livestream có nội dung thiếu lành mạnh, quảng cáo sai sự thật và nhắc nhở người dùng điều chỉnh hành vi trước khi bị khóa tài khoản mà không cần sự “report” (báo cáo) của cộng đồng.
Chưa kể, các giao dịch qua bán hàng trực tuyến còn được đối chiếu với lượng thuế thực đóng để phát hiện ra gian lận thuế. Các “reviews” (đánh giá sản phẩm) trên Amazon của Mỹ sẽ được AI giám định tính “công tâm” trước khi được đăng để tránh các review “chim mồi”.
Trong trường hợp tin nhắn rác ở Việt Nam, các thuật toán áp dụng cho tổng đài số có thể dễ dàng lọc bỏ các tin nhắn SMS lừa đảo. Và còn rất rất nhiều những ví dụ tương tự khác trên mọi lĩnh vực đời sống.
Trí tuệ nhân tạo – công cụ giám sát, thực thi pháp luật đầy hứa hẹn
Do đó nếu AI được áp dụng trong việc giám sát và thực thi pháp luật, nó sẽ vô cùng hiệu quả. Nếu việc thực thi pháp luật truyền thống là bắt giữ tội phạm (tức khi sự việc vào thế đã rồi), thì các ứng dụng AI cho phép các cơ quan thực thi pháp luật giải thích các mối liên hệ bất hợp lý trong các dữ liệu liên đới, chẳng hạn như: báo cáo tài chính, bản cáo bạch trên thị trường, hình ảnh không gian địa lý của các dự án bất động sản, dữliệu phát ngôn trên mạng xã hội…, từ đó suy ra các mối rủi ro tiềm ẩn và đưa ra thông điệp cảnh báo phát hiện ra hành vi rửa tiền, bán khống hoặc trốn thuế.
Vì hầu như tất cả các cơ quan thực thi pháp luật đều gặp khó khăn do thiếu nhân sự và kinh phí nên một trong những lợi ích khác của AI là tiết kiệm nguồn lực.
Các thuật toán AI đã chứng minh sự hiệu quả trong việc giúp các tổ chức tư pháp hiểu rõ hơn về “ai, cái gì, khi nào, ở đâu, như thế nào và tại sao” trong một vụ phạm tội với chi phí (tài chính lẫn thời gian) thấp.
Các thuật toán này đã giúp các nhà tư pháp lướt qua hàng núi dữ liệu để có được những dữ liệu chính xác trước khi ra phán quyết.
Thách thức của việc áp dụng công nghệ AI tại Việt Nam
Tuy nhiên, muốn áp dụng công nghệ AI đòi hỏi một trình độ chuyển đổi số cao. Trong trường hợp để áp dụng cho giám sát và thực thi pháp luật, nó đòi hỏi một hệ sinh thái số đồng bộ mà trong đó chính quyền sốphải đóng vai trò dẫn dắt.
Tại Việt Nam, quá trình chuyển đổi số đã bắt đầu diễn ra, nhất là trong những ngành như tài chính, giao thông, du lịch… Chính phủ và chính quyền các cấp đang nỗ lực xây dựng chính phủ điện tử hướng tới chính phủ số.
Tuy nhiên, những bất cập liên quan việc quản lý thông tin trong đại dịch Covid-19 đã cho thấy, vai trò dẫn dắt hệ sinh thái số quốc gia còn cả một chặng đường dài phía trước, nó đòi hỏi cần phải có sự tăng tốc hơn nữa vì bọn tội phạm cũng đang và sẽ áp dụng AI trong các phi vụ.
Ngoài ra, việc sử dụng AI trong các hệ thống quản lý nhà nước và pháp luật cũng đang đặt ra nhiều vấn đềđạo đức và nhân quyền. Ở châu Âu, chiến lược phát triển về AI được tiếp cận theo hướng “lấy con người làm trung tâm” nhằm thiết lập một khuôn khổ cho sự phát triển dựa trên đạo đức, tính đáng tin cậy của công nghệ AI và các ứng dụng phù hợp với các giá trị của châu Âu.
Ở Việt Nam, song song với việc nghiên cứu phát triển công nghệ AI, chúng ta cũng cần tham khảo, học hỏi các nước đi trước để xây dựng một chiến lược luật dữ liệu và hành lang pháp lý về đạo đức khi ứng dụng AI.
Tuy nhiên, chuyển đổi số toàn diện và áp dụng công nghệ AI là xu hướng tất yếu không thể đảo ngược. Do đó người viết xin lấy lại phát biểu của ông Jack Ma “phải dùng chính công nghệ thông tin để giám sát thông tin” để kết luận bài viết này.
Thay vì e ngại và chậm chân thì quản lý nhà nước cần phải đi nhanh hơn trước khi trở nên bất lực trước các thủ đoạn tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi và phức tạp.
Lương Hà
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin mới hơn

Sốc - Độc - Lạ
Thứ bảy, 02/09/2023, 01:33 AM
14 nhà khoa học Việt Nam trong xếp hạng các nhà khoa học thế giới
Những tin cũ hơn

Sốc - Độc - Lạ
Thứ hai, 09/01/2023, 23:41 PM
Hình ảnh khám phá vương quốc... Mèo

Sốc - Độc - Lạ
Thứ sáu, 21/10/2022, 23:41 PM
Nhọc nhằn kỳ thi luật ở Mỹ

Sốc - Độc - Lạ
Thứ ba, 18/10/2022, 02:46 AM
Sony và Honda hợp tác, dự định bắt đầu bán ô tô điện ở Mỹ vào năm 2026

Sốc - Độc - Lạ
Thứ sáu, 07/10/2022, 23:11 PM
5 thực phẩm giải độc cho gan, ăn nhiều còn tăng cường sức đề kháng

Sốc - Độc - Lạ
Thứ tư, 08/06/2022, 23:35 PM
Giảm các triệu chứng nôn nao do rượu với 5 loại thực phẩm được khoa học chứng minh

Sốc - Độc - Lạ
Thứ bảy, 02/10/2021, 02:32 AM
Công nghệ biến rác thải nhựa thành nhiên liệu máy bay

Sốc - Độc - Lạ
Chủ nhật, 26/09/2021, 22:18 PM
Honda hợp tác với Google để cung cấp trợ lý ảo cho ô tô

Sốc - Độc - Lạ
Thứ ba, 21/09/2021, 03:05 AM
Vì sao Facebook khoá hàng chục nghìn tài khoản tại Việt Nam?
THƯƠNG HIỆU MẠNH


- Viện IMRIC – Viện IRLIE và Trung tâm TTLCC tổ chức toạ đàm khoa học “Pháp luật về kinh doanh bất động sản&Du lịch nông nghiệp 4.0”
- Nhân đạo, từ thiện là nét đẹp, truyền thống quý báu của người Việt
- CSGT có được rút chìa khóa xe, có cần chứng minh người vi phạm rồi mới được kiểm tra giấy tờ? – Giải quyết ra so khi hàng xóm không ký giáp ranh đất
- ÔNG HỒ MINH SƠN – GĐ TRUNG TÂM TƯ VẤN PHÁP LUẬT TOÀN TÂM (TTLCC): NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT KHI KHỞI KIỆN TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI
- Ông Hồ Minh Sơn – Chủ tịch HĐQL Viện IRLIE, GĐ Trung tâm TTLCC: Cần có biện pháp chế tài triệt để, nếu xử phạt cho tồn tại liệu phòng cháy còn hiệu nghiệm?
Đọc nhiều nhất
- “Đặc sản trái cây sấy - Chất lượng xứng tầm Hoa quả Việt” của Hồ Huy Food tại Cà Mau
- Ông Hồ Minh Sơn – Viện trưởng Viện IMRIC: Chủ nợ có liên quan đến vụ “Công ty mua bán nợ” bị khởi tố, bắt giam?
- Ông Hoàng Thanh Quý – Viện trưởng Viện IRLIE, PGĐ Trung tâm TTLCC dự kiến tham luận tổng quan các quy định pháp luật về huy động vốn cho doanh nghiệp tại toạ đàm ngày 16/06/2023
- ThS. Nhà báo Hồ Minh Sơn tiếp tục nhận giấy khen của Tổng Biên tập Tạp chí Nhiếp ảnh và Đời sống
- Nhà báo – Luật gia Hoàng Thanh Quý – Viện trưởng Viện IRLIE: Bạo lực gia đình – Vì đâu nên nỗi?
- ThS. Hồ Minh Sơn – Viện trưởng Viện IMRIC, Chủ tịch HĐQL Viện IRLPIE: Tham dự nâng bước thí sinh cuộc thi Hoa hậu Doanh nhân Á – Âu tại Dubai
- Viện IMRIC – Viện IRLIE chuẩn bị tổ chức Hội nghị Sơ kết công tác 06 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 06 tháng cuối năm 2023
- TS Hồ Minh Sơn – Chủ tịch HĐQL Viện IRLIE: Phòng, tránh gây nhiều hệ luỵ cho người tham gia - Đẩy mạnh tuyên truyền, nhận diện về bẫy đa cấp biến tướng
- TRƯỜNG CĐ ĐẮK NÔNG CÓ NHÀ GIÁO VÀ SINH VIÊN GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP XUẤT SẮC TIÊU BIỂU NĂM 2022
- Doanh nhân Nguyễn Đức Hoan (Tổng Giám đốc Công ty cổ phần tập đoàn Mezca) đồng hành cuộc thi ảnh “Người Việt tin dùng hàng Việt” do Viện IMRIC tổ chức