Trong quá trình hoạt động, ngoài công tác chuyên môn, Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật và Kinh tế hội nhập (IRLIE) phối hợp Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) luôn xác định công tác phổ biến, giáo dục pháp luật là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần tập thực hiện, nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục phát luật, phát huy vai trò, hiệu quả quản lý nhà nước, quản lý xã hội bằng pháp luật. Qua đó, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) ngày càng đi vào chiều sâu, trọng tâm, thống nhất, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Cụ thể, vào sáng ngày 30/08/2025, tại số 414, đường Huỳnh Tấn Phát, phường Tân Thuận, TP.HCM – Viện IMRIC; Viện IRLIE và Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam giao Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm (TTLCC) tổ chức buổi PBGDPL cho độc giả, các doanh nghiệp thành viên Câu lạc bộ Báo chí Truyền thông&Chính sách pháp luật (Viện IRLIE) và Câu lạc bộ Doanh nhân IMRIC – IRLIE (Viện IMRIC) bằng hình thức trực tuyến và trực tiếp…
Với đội ngũ luật gia, luật sư, các báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật là lực lượng nòng cốt đi đầu, đưa các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến với mọi tầng lớp Nhân dân, nên đội ngũ này thường xuyên được rà soát, củng cố, kiện toàn và hoạt động phát huy hiệu quả. Theo đó, các luật gia, luật sư, các báo cáo viên pháp luật công tác ở nhiều ngành, lĩnh vực khác nhau, có trình độ từ cử nhân trở lên, nhiều người trong số đó là thạc sỹ, tiến sỹ, chuyên gia có kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực pháp luật; báo cáo viên pháp luật thường xuyên được bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng phổ biến pháp luật, kỹ năng biên soạn tài liệu, kỹ năng nói chuyện trước công chúng…nhờ đó hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật được thực hiện bài bản, khoa học, hiệu quả hơn.
Đồng thời, việc xây dựng, nhân rộng các mô hình điểm, có hiệu quả về PBGDPL được các cơ quan, đơn vị, địa phương quan tâm nghiên cứu thực hiện, lựa chọn những cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả trong công tác PBGDPL để thực hiện nhân rộng thực hiện, tổ chức biên tập và đăng tải chương trình sách nói pháp luật trên các trang mạng xã hội, trang tin điện tử trực thuộc như: www.bestlife.net.vn; www.huongnghiepthitruong.vn; www.chinhsachphapluat.vn; www.thamvanphapluat.vn; www.tuvanphapluatvietnam.vn; www.doanhnghiepnongnghiep.vn; www.nghiencuupldautu.vn; www.phattrienspcongnghe.vn và trên hai đặc san, Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam (in), Tạp chí Văn hiến Việt Nam góp phần tuyên truyền đến với các cơ quan, tổ chức, cá nhân, trong đó có các Trường đặc biệt dành cho những người yếu thế;…
Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đã được các cơ quan, đơn vị, địa phương quan tâm, tập trung đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả, phát huy được vai trò, tầm quan trọng của công nghệ thông tin vào công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong tình hình mới. Cạnh đó, góp phần triển khai nhanh chóng, chính xác, kịp thời các chủ trương, chính sách hỗ trợ của Đảng và pháp luật Nhà nước đến toàn thể Nhân dân và doanh nghiệp.
Tại đây, các luật gia, luật sư, tư vấn viên pháp luật của Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm(TTLCC) đã phân tích 02 trường hợp cụ thể như sau:
Thứ nhất: Quy định về việc chụp ảnh công chứng viên chứng kiến việc ký văn bản công chứng
Thành viên CLB DN IMRIC – IRLIE nêu câu hỏi: Quy định về việc chụp ảnh công chứng viên chứng kiến việc ký văn bản công chứng?
Căn cứ vào quy định tại Điều 46 Nghị định số 104/2025/NĐ-CP ngày 15-5-2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Công chứng. Cụ thể:
Việc chụp ảnh công chứng viên chứng kiến việc ký văn bản công chứng phải đáp ứng các yêu cầu: Nhận diện được người ký văn bản công chứng và công chứng viên thực hiện việc công chứng; Rõ ràng, sắc nét, không dễ bay màu hoặc phai mực; không được cắt ghép, chỉnh sửa, thêm, bớt chi tiết hoặc bối cảnh; Được in màu hoặc đen trắng trên giấy A4; trường hợp sử dụng giấy in ảnh chuyên dụng thì kích thước ảnh tối thiểu là 13cm x 18cm.
Đồng thời, ở trường hợp việc điểm chỉ được thực hiện thay cho việc ký thì ảnh chụp công chứng viên chứng kiến việc điểm chỉ cũng được thực hiện theo quy định tại điều này. Ở trường hợp việc công chứng có người làm chứng, người phiên dịch thì việc chụp ảnh người làm chứng, người phiên dịch ký hoặc điểm chỉ trước sự chứng kiến của công chứng viên được thực hiện theo quy định tại điều này. Ởtrường hợp có nhiều người tham gia giao dịch ký văn bản công chứng tại cùng một thời điểm và cùng một địa điểm thì có thể chụp ảnh từng người ký trước sự chứng kiến công chứng viên hoặc chụp ảnh chung tất cả những người ký trước sự chứng kiến công chứng viên; ảnh chụp phải bảo đảm các yêu cầu quy định tại điều này.
Qua đó, nếu nhiều người tham gia giao dịch ký văn bản công chứng tại các thời điểm hoặc địa điểm khác nhau thì chụp ảnh người ký văn bản công chứng trước sự chứng kiến của công chứng viên tại các thời điểm hoặc địa điểm tương ứng; ảnh chụp phải bảo đảm các yêu cầu quy định tại điều này.
Cùng với đó, ảnh chụp là một thành phần của hồ sơ công chứng, chỉ được lưu trữ và sử dụng theo quy định pháp luật về lưu trữ hồ sơ công chứng. Người yêu cầu công chứng và công chứng viên thấy cần thiết thì có thể quay phim quá trình diễn ra việc các bên tham gia giao dịch ký văn bản công chứng; tư liệu hình ảnh là một thành phần của hồ sơ công chứng, chỉ được lưu trữ và sử dụng theo quy định pháp luật về lưu trữ hồ sơ công chứng. Quy định về chụp ảnh quy định tại điều này được áp dụng đối với quy trình công chứng điện tử.
Thứ hai: Doanh nghiệp ký hợp đồng thử việc để tránh nghĩa vụ đóng bảo hiểm có vi phạm?
Thành viên CLB DN IMRIC – IRLIE nêu câu hỏi: Có phải từ ngày 1/7, Luật Bảo hiểm xã hội sẽ có nhiều thay đổi quan trọng, đặc biệt là việc mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với người đang thử việc, lao động thời vụ?
Căn cứ theo khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, chỉ cần người lao động làm việc theo hợp đồng từ 1 tháng trở lên – bất kể là chính thức, thời vụ, theo ca hay đang trong thời gian thử việc – thì đều phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc”.
Có thể hiểu, người đang thử việc cũng thuộc diện phải đóng BHXH. Người làm việc bán thời gian, lao động linh hoạt, shipper, nhân viên phục vụ theo ca, sinh viên đi làm thêm… đều không nằm ngoài lưới an sinh.
Đặc biệt, Luật không căn cứ vào số giờ làm mỗi ngày, mà chỉ căn cứ vào việc có hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên hay không.
Lương làm căn cứ đóng BHXH: Không phụ thuộc số giờ làm: Tại Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, mức đóng BHXH bắt buộc được tính dựa trên tiền lương ghi trong hợp đồng lao động, bao gồm: Mức lương cơ bản. Phụ cấp lương. Các khoản bổ sung khác nếu có
Không được ghi lương “ảo” để trốn đóng BHXH: Theo Điều 91 Bộ luật Lao động 2019 và Nghị định 38/2022/NĐ-CP, mức lương ghi trong hợp đồng không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng (tính theo giờ hoặc tháng). Cơ quan BHXH có quyền kiểm tra, truy thu và xử phạt nếu phát hiện vi phạm.Các doanh nghiệp, đặc biệt trong các ngành dịch vụ, bán lẻ, logistics, nhà hàng, tổ chức sự kiện… sử dụng nhiều lao động linh hoạt cần khẩn trương rà soát toàn bộ hợp đồng thử việc, bán thời gian, thời vụ. Kê khai đúng mức lương và thời hạn hợp đồng. Đăng ký BHXH cho mọi lao động đủ điều kiện, kể cả làm theo ca, làm vài buổi mỗi tuần. Nếu chậm trễ, doanh nghiệp có thể bị truy thu, xử phạt hành chính hoặc đối mặt với tranh chấp lao động.
Người lao động nên làm gì để bảo vệ quyền lợi?: Dù đang thử việc hay chỉ làm thêm ngắn hạn, người lao động nên chủ động: Yêu cầu ký hợp đồng bằng văn bản nếu làm việc từ 1 tháng trở lên. Lưu giữ bằng chứng: bảng lương, phiếu chi, tin nhắn thỏa thuận…Qua tham chiếu mã số BHXH và kiểm tra quá trình đóng trên Cổng thông tin BHXH Việt Nam. Phản ánh đến cơ quan BHXH địa phương nếu phát hiện sai phạm. An sinh xã hội là quyền lợi, không phải đặc ân. Đóng BHXH đầy đủ giúp bạn được bảo vệ khi ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, thất nghiệp và khi về hưu…
Tham chiếu Luật BHXH năm 2024 đã khắc phục một kẽ hở lớn: Không còn ngoại lệ cho lao động bán thời gian, thử việc hay làm theo ca. Thế nhưng, luật chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi người lao động hiểu rõ quyền lợi của mình. Doanh nghiệp tuân thủ nghiêm túc quy định. Cơ quan chức năng giám sát chặt chẽ.
Cùng với đó, giai đoạn chuyển tiếp, các bên nên chủ động tìm đến đơn vị tư vấn pháp lý uy tín để cập nhật, chuẩn hóa hệ thống hợp đồng và hồ sơ bảo hiểm. Kể từ 1/7/2025, nếu quý doanh nhân có hợp đồng lao động từ 1 tháng trở lên – dù làm 2 tiếng hay 8 tiếng mỗi ngày – thì đều phải tham gia BHXH bắt buộc. Đây là quyền lợi, không phải gánh nặng. Bạn có thể chủ động bảo vệ chính mình.
Trưởng VPGD tại Phú Quốc (An Giang), bà Phạm Vũ Thiên Thi – Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm
