Mới đây, Các doanh nghiệp thành viên Câu lạc bộ doanh nghiệp IMRIC – IRLIE trực thuộc Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) và Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật&Kinh tế hội nhập (IRLIE) nhờ giải đáp liên quan đến việc bị người khác chụp tin nhắn của mình rồi đăng lên mạng…Bên cạnh đó, có một số người dân gọi điện thoại nhờ tham vấn pháp lý về Luật Hôn nhân và gia đình…
Dưới góc độ pháp lý, Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm (TTLCC) xin phúc đáp cụ thể sau: Đăng ảnh chụp màn hình tin nhắn của người khác lên mạng có thể vi phạm quyền riêng tư, dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng như kiện tụng hoặc phạt tiền hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Đồng thời, trong thời gian vợ chồng tôi ly thân, tôi mang thai với người khác (chồng sau của tôi bây giờ). Sau đó, tôi sinh con. Tôi đăng ký khai sinh cho con có tên của người cha, chồng tôi hiện nay, là cha ruột của bé nhưng cán bộ tư pháp phường từ chối.
Đăng ảnh chụp màn hình tin nhắn người khác có thể vi phạm quyền riêng tư có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Ảnh minh hoạ
Căn cứ theo Điều 21 Hiến pháp 2013 quy định: Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình.
Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn; Mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác; Không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác.
Căn cứ theo Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP được sửa đổi bởi khoản 37 Điều 1 Nghị định 14/2022/NĐ-CP quy định vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội; trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã hội như sau:
Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng mạng xã hội để thực hiện một trong các hành vi sau: Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; Cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc; Cung cấp, chia sẻ thông tin miêu tả tỉ mỉ hành động chém, giết, tai nạn, kinh dị, rùng rợn; Cung cấp, chia sẻ thông tin bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân, kích động bạo lực, tội ác, tệ nạn xã hội, đánh bạc hoặc phục vụ đánh bạc; Cung cấp, chia sẻ các tác phẩm báo chí, văn học, nghệ thuật, xuất bản phẩm mà không được sự đồng ý của chủ thể quyền sở hữu trí tuệ hoặc chưa được phép lưu hành hoặc đã có quyết định cấm lưu hành hoặc tịch thu; Quảng cáo, tuyên truyền, chia sẻ thông tin về hàng hóa, dịch vụ bị cấm; Cung cấp, chia sẻ hình ảnh bản đồ Việt Nam nhưng không thể hiện hoặc thể hiện không đúng chủ quyền quốc gia; Cung cấp, chia sẻ đường dẫn đến thông tin trên mạng có nội dung bị cấm.
Cùng với đó, phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
Căn cứ theo các khoản 1 và 2 Điều này cũng quy định buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn hoặc thông tin vi phạm pháp luật do thực hiện hành vi vi phạm. Do vậy, cá nhân có quyền được bảo vệ đồng sống riêng tư và bí mật đời sống cá nhân. Những thông tin từ tài khoản mạng xã hội của bạn hay là tin nhắn đều liên quan đến đời tư.
Chụp màn hình tin nhắn của người khác rồi đăng lên mạng có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Căn cứ Điều 159 Bộ luật hình sự 2015 quy định tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác như sau: Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác
Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm: Chiếm đoạt thư tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng mạng bưu chính, viễn thông dưới bất kỳ hình thức nào; Cố ý làm hư hỏng, thất lạc hoặc cố ý lấy các thông tin, nội dung của thư tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng mạng bưu chính, viễn thông; Nghe, ghi âm cuộc đàm thoại trái pháp luật; Khám xét, thu giữ thư tín, điện tín trái pháp luật; Hành vi khác xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín, telex, fax hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm: Có tổ chức; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; Phạm tội 02 lần trở lên; Tiết lộ các thông tin đã chiếm đoạt, làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác; Làm nạn nhân tự sát.
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Vì vậy, việc chụp màn hình tin nhắn của người khác rồi đăng lên mạng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Người phạm tội có thể bị đi tù lên đến 5 năm, ngoài ra còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng.
Mang thai với người khác khi đang ly thân, đăng ký khai sinh cho con ra sao?
Ảnh minh hoạ
Ở trường hợp này vợ chồng bạn vẫn đang trong thời kỳ hôn nhân, người vợ có quan hệ với người khác và có con thì sẽ không được pháp luật Việt Nam công nhận là vợ chồng nên không có giấy đăng ký kết hôn để khai sinh cho con (mang tên cha thực tế).
Căn cứ tại Điều 25 Luật Hộ tịch 2014: Để đăng ký khai sinh cho con có tên của người cha, trước tiên phải thực hiện thủ tục nhận cha cho con: Người yêu cầu đăng ký nhận cha, mẹ, con nộp tờ khai theo mẫu quy định và chứng cứ chứng minh quan hệ cha con hoặc mẹ con cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Khi đăng ký nhận cha, mẹ, con các bên phải có mặt.
Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1, điều này, nếu thấy việc nhận cha, mẹ, con là đúng và không có tranh chấp, công chức tư pháp – hộ tịch ghi vào sổ hộ tịch, cùng người đăng ký nhận cha, mẹ, con ký vào sổ hộ tịch và báo cáo chủ tịch UBND cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.
Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn được kéo dài thêm không quá 5 ngày làm việc. Vì vậy, người chồng cần chứng minh được quan hệ cha con (thông thường sẽ là xét nghiệm ADN) để làm thủ tục nhận con. Sau khi làm thủ tục nhận con xong thì mới có căn cứ để ghi tên của cha vào giấy đăng ký khai sinh.
Viện IMRIC và Viện IRLIE, Trung tâm TTLCC xác định công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật là hoạt động có định hướng, nhằm đạt mục đích hình thành ở đối tượng được tác động tri thức pháp lý, tình cảm và hành vi phù hợp với đòi hòi của hệ thống pháp luật hiện hành, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, quản lý xã hội và nâng cao trình độ văn hoá pháp lý của công dân.
Vì lẽ đó, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật luôn được xã hội (Nhà nước, tổ chức, công dân) nóichung, Viện IMRIC, Viện IRLIE, Trung tâm TTLCC nói riêng quan tâm ở cả nội dung và hình thức phổ biến, truyền tải pháp luật, thông tin pháp lý để đối tượng được tác động hình thành được thói quen, tình cảm đối với pháp luật và có hành vi xử sự phù hợp, có ý thức chấp hành, tuân thủ pháp luật.
Tin rằng, thông qua việc trả lời, phúc đáp tuyên truyền này nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, ý thức, trách nhiệm của các cấp, ngành và các tổ chức thành viên và nhân dân, doanh nghiệp luôn tôn trọng pháp luật, chấp hành pháp luật, góp phần bảo đảm trật tự an toàn xã hội, phục vụ cho phát triển kinh tế – xã hội tại các địa phương./.
Hồ Vĩnh Chung – Phó Chánh Văn phòng TT Viện IRLIE, Chánh Văn phòng Trung tâm TTLCC
