Chế độ ăn không phải là nguyên nhân trực tiếp gây loét dạ dày nhưng một số loại thực phẩm và đồ uống có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh. Bên cạnh đó, chế độ ăn uống khoa học, đúng cách có thể giúp giảm nguy cơloét và hỗ trợ quá trình phục hồi.
Loét dạ dày – tá tràng là tình trạng niêm mạc dạ dày hoặc tá tràng (phần đầu của ruột non) bị tổn thương, tạo thành các vết loét hở. Bệnh có thể gây ra những cơn đau âm ỉ hoặc dữ dội, kèm theo các triệu chứng khó chịu như đầy hơi, ợ nóng, cảm giác no nhanh hoặc nóng rát vùng thượng vị.
Mặc dù chế độ ăn uống không phải là nguyên nhân trực tiếp gây loét dạ dày nhưng một số loại thực phẩm và đồ uống có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh, cản trở quá trình lành vết loét. Ngược lại, một chế độ ăn uống khoa học, giàu dưỡng chất có thể giúp giảm nguy cơ loét và hỗ trợ quá trình phục hồi.
Theo Thạc sĩ dinh dưỡng. BS. Cấn Thị Thu Hằng, Bệnh viện Bạch Mai, viêm loét dạ dày – tá tràng là bệnh phổbiến nhất của đường tiêu hóa, theo đó, chế độ dinh dưỡng hợp lý là một vấn đề rất quan trọng. Thách thức đặt ra với người bệnh là dinh dưỡng phải làm sao đảm bảo bổ sung dưỡng chất, chữa lành và giúp phục hồi nhanh chóng.
- Những thực phẩm nên hạn chế khi bị loét dạ dày
Mục tiêu hàng đầu trong chế độ ăn của người bị loét dạ dày là tránh xa những thực phẩm và đồ uống có khảnăng kích thích dạ dày, làm tăng tiết acid hoặc gây khó tiêu. Dưới đây là những nhóm thực phẩm nên hạn chế:
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các triệu chứng và hỗ trợ quá trình lành bệnh loét dạ dày.
Đồ uống chứa caffeine: Cà phê, trà đặc, nước tăng lực và các loại đồ uống có gas chứa caffeine có thể kích thích dạ dày sản xuất nhiều acid hơn, làm tăng cảm giác khó chịu và đau rát. Tuy nhiên, nếu bạn quen dùng và cảm thấy không bị ảnh hưởng nhiều, chỉ nên sử dụng với lượng vừa phải và nên uống sau bữa ăn.
Rượu bia và đồ uống có cồn: Cồn có thể gây bào mòn niêm mạc dạ dày, làm chậm quá trình lành vết loét và tăng nguy cơ chảy máu. Vì vậy, tốt nhất là nên kiêng tuyệt đối các loại đồ uống này.
Thực phẩm cay nóng: Các loại gia vị cay như ớt, tiêu, sa tế, mù tạt và các món ăn chế biến quá nhiều gia vị cay có thể gây kích ứng trực tiếp niêm mạc dạ dày, làm tăng cơn đau và khó chịu. Tùy thuộc vào độ nhạy cảm của mỗi người, nên tự điều chỉnh mức độ cay phù hợp.
Thực phẩm nhiều acid: Các loại trái cây có vị chua (chanh, cam, quýt, bưởi, xoài xanh…), dưa muối, cà muối, giấm… có thể làm tăng độ acid trong dạ dày, gây kích ứng vết loét. Nên hạn chế hoặc sử dụng với lượng nhỏ sau bữa ăn.
Thực phẩm nhiều chất béo: Đồ ăn chiên rán, xào nhiều dầu mỡ, các loại thịt mỡ, da động vật, đồ ăn nhanh thường khó tiêu hóa, có thể làm tăng tiết acid dạ dày, gây đầy bụng, khó tiêu và làm trầm trọng thêm các triệu chứng loét.
Thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn đóng hộp: Thường chứa nhiều gia vị, chất bảo quản và chất phụ gia có thể gây kích ứng dạ dày.
Sữa và các sản phẩm từ sữa nguyên kem: Mặc dù sữa có thể giúp trung hòa acid tạm thời nhưng sau đó lại có thể kích thích dạ dày tiết acid nhiều hơn. Nên ưu tiên sữa tách béo hoặc các loại sữa thực vật.
Bánh kẹo ngọt: Có thể gây tăng tiết acid và không tốt cho quá trình lành bệnh.
- Những thực phẩm nên ăn khi bị loét dạ dày
Thạc sĩ dinh dưỡng. BS. Cấn Thị Thu Hằng khuyến nghị, người bệnh viêm loét dạ dày tá tràng ăn uống kém với các dấu hiệu và triệu chứng như: đau bụng vùng thượng vị, đầy hơi, ợ hơi, ợ chua, nóng rát thượng vị, buồn nôn, chán ăn, sợ ăn do đau, đầy bụng, khó tiêu dẫn đến sụt cân không mong muốn. Vì vậy, việc điều chỉnh, thay đổi chế độ dinh dưỡng và lối sống làm giảm các triệu chứng, nâng cao hiệu quả điều trị. Chế độdinh dưỡng cần cung cấp đầy đủ năng lượng, cân đối các chất dinh dưỡng, đặc biệt cần bổ sung thêm các loại vitamin và muối khoáng như: B12, acid folic, vitamin A, D, K, canxi, Fe, Zn, Mg.
Khi bị loét dạ dày, nên ưu tiên các loại rau củ quả đã được nấu mềm.
Một chế độ ăn uống cân bằng, giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa và có khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày là rất quan trọng cho người bị loét dạ dày. Dưới đây là những nhóm thực phẩm người bệnh nên ưu tiên:
Thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa: Cháo, súp, cơm mềm, bánh mì trắng, khoai tây nghiền… giúp giảm áp lực lên dạ dày và dễ dàng hấp thu.
Rau củ quả luộc, hấp hoặc nấu mềm: Cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ hòa tan, tốt cho tiêu hóa và có thể giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày. Nên chọn các loại rau củ quả không có tính acid cao như đu đủchín, chuối tiêu, táo, lê, bí đao, rau cải…
Protein nạc: Thịt gia cầm bỏ da, cá hấp, đậu phụ, trứng (nên ăn lòng trắng nhiều hơn) là nguồn protein tốt, cần thiết cho quá trình phục hồi tổn thương niêm mạc dạ dày. Nên chế biến bằng cách luộc, hấp hoặc kho nhạt.
Sữa chua: Chứa lợi khuẩn (probiotics) có thể giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và hỗ trợ quá trình điều trị nhiễm HP. Nên chọn sữa chua không đường hoặc ít đường.
Ngũ cốc nguyên hạt: Yến mạch, gạo lứt (nấu mềm) cung cấp chất xơ và các vitamin nhóm B, tốt cho hệtiêu hóa.
Mật ong: Có tính kháng khuẩn và có thể giúp làm dịu niêm mạc dạ dày. Có thể dùng một lượng nhỏ mật ong pha với nước ấm.
- Trần Minh Phương
Mật ong là một nguyên liệu tự nhiên có tính kháng khuẩn cao, nó có thể giúp chống lại H.pylori và thúc đẩy quá trình lành vết loét dạ dày nhờ vào các enzyme và đặc tính kháng viêm. Có thể dùng 2 thìa cà phê mật ong nguyên chất hòa cùng 200 ml nước ấm. Nên uống vào buổi sáng sớm hoặc tối trước khi đi ngủ. Nên kiên trì thực hiện hằng ngày.
- Người bệnh loét dạ dày cần lưu ý
Ngoài việc lựa chọn thực phẩm phù hợp, người bệnh loét dạ dày cũng cần chú ý đến những yếu tố sau:
Chia nhỏ bữa ăn: Ăn 5-6 bữa nhỏ trong ngày thay vì 3 bữa lớn giúp giảm áp lực lên dạ dày và duy trì lượng acid ổn định.
Ăn chậm, nhai kỹ: Giúp thức ăn được tiêu hóa dễ dàng hơn.
Ưu tiên rau củ quả nấu mềm: Mặc dù chất xơ rất quan trọng cho sức khỏe tổng thể nhưng khi bị loét dạ dày, nên ưu tiên các loại rau củ quả đã được nấu mềm để tránh gây kích thích cơ học cho vết loét.
Không ăn quá no trước khi đi ngủ: Nên ăn tối ít nhất 2-3 tiếng trước khi nằm.
Tránh ăn quá no hoặc để bụng quá đói: Cả hai thái cực này đều có thể gây kích thích dạ dày. Nên chia nhỏ các bữa ăn trong ngày và ăn đúng giờ.
Uống đủ nước: Nước giúp duy trì chức năng tiêu hóa và hỗ trợ quá trình lành bệnh.
Tránh căng thẳng, lo âu: Stress có thể làm tăng tiết acid dạ dày và làm chậm quá trình phục hồi.
Với người bệnh loét dạ dày, việc tuân thủ điều trị của bác sĩ và duy trì một lối sống lành mạnh là yếu tốthen chốt để nhanh chóng hồi phục sức khỏe. Điều quan trọng là người bệnh cần lắng nghe cơ thể, nhận biết những loại thực phẩm nào khiến các triệu chứng của mình trở nên tồi tệ hơn để từ đó điều chỉnh cho phù hợp. Việc ghi nhật ký ăn uống có thể giúp ích trong việc theo dõi này.
Thiên Châu
https://suckhoedoisong.vn/nen-va-khong-nen-an-gi-khi-bi-loet-da-day-169250723180245787.htm
